Ακμή
Ο Dr. Παναγάκης είναι εξειδικευμένος Δερματολόγος με πλέον 20ετή εμπειρία στην αντιμετώπιση δερματικών ασθενειών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και ως Διευθυντής στην Κρατική Δερματολογική κλινική του Νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός.
Τι είναι η Ακμή
Η ακμή είναι η συνηθέστερη δερματοπάθεια, κυρίως των εφήβων, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σε παιδιά μέχρι την ενήλικο ζωή.
Εμφανίζεται ως πολλαπλές δερματικές βλάβες στο πρόσωπο, στους ώμους, το στήθος ή και την πλάτη. Η μορφή των βλαβών διαφέρει σε βαρύτητα, από λευκά μικρά σπυράκια (κλειστοί φαγέσωρες), μαύρα στίγματα (ανοιχτοί φαγέσωρες), κόκκινα σπυράκια (βλατίδες), ακόμα και κόκκινα οζίδια και κύστες, συχνά επώδυνα.
Αίτια της Ακμής
Ως δερματική πάθηση, η ακμή είναι φλεγμονή των σμηγματογόνων αδένων και οι βλάβες που προκαλεί οφείλονται στα φραγμένα τριχοθυλάκια όπου αναπτύσσονται βακτήρια στο εγκλωβισμένο σμήγμα.
Όμως, ενώ δεν είναι ακόμη σαφή τα αίτια πρόκλησης της φλεγμονής, υπάρχουν στοιχεία και παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνισή της όπως περιβαλλοντικοί παράγοντες, γενετικές & ορμονικές διαταραχές, υπερκερατινοποίηση, βακτηριακή λοίμωξη από το προπιονοβακτηρίδιο P. Acnes κ.α.
Συμπτώματα της Νόσου
Η ακμή χωρίζεται καταρχήν σε ήπιας, μέτριας ή σοβαρής μορφής και είναι πιθανό να αλλάζει σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα και τα επιμέρους συμπτώματα να ποικίλλουν ανάλογα την ηλικία, τρόπο ζωής και το μέγεθος εξάπλωσης. Κάποια από αυτά είναι:
- Σμηγματόρροια
- Διογκομένοι πόροι
- Κλειστοί φαγέσωρες (λευκά στίγματα)
- Ανοιχτοί φαγέσωρες (μαύρα στίγματα)
- Βλατίδες (μικρά εξογκώματα κόκκινου ή ροζ χρώματος)
- Φλύκταινες (φλεγμονώδη εξογκώματα)
- Κύστεις (πυώδεις ακνεϊκές βλάβες)
- Οζίδια (μεγάλα και επώδυνα σπυράκια)
- Ουλές ακμής
Τύποι Ακμής
Ήπια ακμή, Φαγεσωρική
Μέτρια ακμή, Φαγεσωρική
Βαριά ακμή, Φλεγμονώδης
Βαριά ακμή, Βλατιδο - φλυκταινώδης
Οι βασικοί τύποι ακμής ανάλογα και με τον βαθμό σοβαρότητας είναι:
O πιο συχνός τύπος και, ανάλογα με τα συμπτώματα, χωρίζεται σε μη φλεγμονώδη (εμφάνιση φαγεσώρων) και φλεγμονώδη, ήπιας, μέτριας ή βαριάς μορφής.
Μέτρια έως βαριά μορφή φλεγμονώδους ακμής που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση φαγεσώρων, υπερσμηγματόρροια & υπερκερατινοποίηση.
Βαριά μορφή φλεγμονώδους ακμής που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση κυστών.
Βαριά μορφή φλεγμονώδους ακμής που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση οζιδίων.
Τύπος ακμής που μπορεί να προκληθεί από υπερβολική θερμότητα, υπερβολική πίεση ή μεγάλη τριβή στο δέρμα.
Εμφανίζεται συνήθως στις γυναίκες με μικρούς φαγέσωρες και προκαλείται λόγω υπερβολικής ή συχνής χρήσης ακατάλληλων ουσιών για το δέρμα.
Επικοινωνία
Διάγνωση Ακμής
Από τη μορφή και τον τύπο της ακμής θα εξαρτηθεί το αισθητικό αποτέλεσμα που προκύπτει μετά την υποχώρησή της. Σίγουρα η έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου προλαμβάνει μεγαλύτερες βλάβες και ως επακόλουθο καλά αισθητικά αποτελέσματα.
Ο ιατρός πρώτα και κύρια θα προχωρήσει σε κλινική εξέταση ώστε καθοριστεί η ένταση της νόσου και η εξάπλωση των συμπτωμάτων για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Επικουρικά ενδέχεται να χρειαστούν εργαστηριακές εξετάσεις για να αποκλειστούν τυχόν άλλες παθήσεις ή επιπλέον επιβαρυντικοί παράγοντες και έπειτα σχεδιάζεται το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο για τον ασθενή.
Θεραπεία Ακμής
Η κλινική εικόνα της ακμής, οι περιοχές εμφάνισης, η ηλικία του ασθενούς αλλά και ο τύπος δέρματος θα καθορίσουν το πλάνο αντιμετώπισης της ενεργούς νόσου όσο και των παλαιότερων βλαβών που τυχόν δημιουργήθηκαν.
Τα πλήρη εξατομικευμένα πλάνα θεραπείας ακμής περιλαμβάνουν τα βασικά μέτρα προστασίας & περιποίησης του δέρματος, την φαρμακευτική αγωγή αλλά και τις θεραπείες στο ιατρείο.
Τοπική Αγωγή
Κρέμες & τοπικά σκευάσματα
Οι ουσίες με συχνότερη και αποτελεσματική χρήση είναι τα ρετινοειδή, αντιβιοτικά, αζελαϊκό οξύ αλλά και κερατολυτικά όπως το σαλικυλικό οξύ, με στόχο την καταστολή της υπερπαραγωγής σμήγματος και την εξουδετέρωση των βακτηρίων του δέρματος.
Η αντιμετώπιση αυτή ενδείκνυται για ήπιας έως μέτριας μορφής ακμή.
Συστηματική Αγωγή
Φάρμακα από το στόμα
Σε μέτρια έως σοβαρή μορφή ακμής, μπορεί να συνταγογραφηθούν φάρμακα όπως από του στόματος ρετινοειδή & αντιβιοτικά και βοηθούν στη μείωση των βακτηρίων αλλά και την αντιμετώπιση της φλεγμονής.
Σε περίπτωση ορμονικών αιτίων μπορεί να χορηγηθούν και αντισυλληπτικά χάπια.
Στο Ιατρείο
Ιατρικές θεραπείες
Επικουρικά των φαρμακευτικών, εφαρμόζεται και μια σειρά θεραπειών στο ιατρείο, αναλόγως την κλινική εικόνα του ασθενούς. Ο δερματολογικός καθαρισμός & τα χημικά peelings, ή και Θεραπείες Laser, αντιμετωπίζουν τις βλάβες της ακμής ενώ παράλληλα βελτιώνουν την εμφάνιση της επιδερμίδας.
Ακόμη, σε περιπτώσεις επώδυνων εξογκωμάτων, υπάρχει η δυνατότητα θεραπείας με ενέσεις στεροειδών για άμεσα αποτελέσματα.
Μετά τη θεραπεία
Η επανεξέταση και η επικοινωνία με τον ιατρό είναι σημαντική κατά τη διάρκεια της θεραπείας όμως είναι απαραίτητη και στο στάδιο της συντήρησης.
Συχνές ανεπιθύμητες δράσεις ή παρενέργειες θεραπειών όπως η ξηρότητα, ο ερεθισμός και απολέπιση μπορούν, ως ένα βαθμό, να αντιμετωπιστούν ακόμα και με μικρές αλλαγές στις συνήθειες του ασθενούς.
Συχνές Ερωτήσεις
Η ακμή είναι η πιο συχνή δερματική πάθηση και εκδηλώνεται ως φλεγμονή των σμηγματογόνων αδένων. Συχνότερη στους έφηβους, όμως μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες.
Κατηγορηματικά όχι, ακόμη και στις περιπτώσεις υπερανάπτυξης του σχετικού μικροβίου, αυτό υπάρχει φυσικά στο δέρμα μας.
Φυσικά. Παρά το γεγονός πως το φαρμακευτικό “οπλοστάσιο” μας είναι περιορισμένο σε περίπτωση εγκυμοσύνης ή αν προσπαθείτε για παιδί, οι ιατρικές & σύγχρονες θεραπείες παραμένουν αποτελεσματικές στα χέρια ενός έμπειρου ιατρού.
Στις μέχρι στιγμής έρευνες δεν υπάρχει κάποια σαφής σύνδεση της κατάστασης της νόσου με τη διατροφή γενικότερα. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ενδείξεις πως υψηλή κατανάλωση υδατανθράκων και ζάχαρης μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα.