Ψωρίαση
Ο Dr. Παναγάκης είναι εξειδικευμένος Δερματολόγος με πλέον 20ετή εμπειρία στην αντιμετώπιση της Ψωρίασης στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και ειδικότερα ως Συντονιστής του Ιατρείου Ψωρίασης του Νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός.
Τι είναι η Ψωρίαση
Η ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια.
Είναι μια μη μεταδοτική κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει σημαντική ενόχληση και πόνο. Η ψωρίαση εμφανίζεται συνήθως σε περιοχές του σώματος όπου υπάρχει έντονη τριβή, όπως οι αγκώνες, τα γόνατα και το τριχωτό της κεφαλής και χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη κόκκινων, φολιδωτών κηλίδων στο δέρμα, οι οποίες συνήθως είναι επώδυνες και προκαλούν φαγούρα.
Ενώ η ψωρίαση δεν μπορεί να θεραπευτεί, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να διαχειριστούμε τα συμπτώματα και να μειώσουμε τη συχνότητα και την έκτασή της.
Αίτια της Ψωρίασης
Η ακριβής αιτία της ψωρίασης δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά πιστεύεται ότι σχετίζεται με μια δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλεί την πολύ γρήγορη ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος. Αυτή η υπερανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος έχει ως αποτέλεσμα το σχηματισμό των χαρακτηριστικών κόκκινων, φολιδωτών πλακών που σχετίζονται με την ψωρίαση.
Ενώ η γενετική προδιάθεση παίζει ρόλο στην ανάπτυξη της ψωρίασης, περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως το στρες, οι λοιμώξεις και ορισμένα φάρμακα μπορούν επίσης να πυροδοτήσουν την εμφάνιση της νόσου.
Συμπτώματα της Νόσου
Τα συμπτώματα της ψωρίασης μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της ψωρίασης και τη σοβαρότητα της πάθησης.
Αν και οι ασθενείς δεν θα βιώσουν όλα τα συμπτώματα, τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν:
- Ξηρό δέρμα
- Αιμορραγία
- Πόνο γύρω από τα ερυθρά σημεία
- Κόκκινες φλεγμονώδεις κηλίδες
- Κνησμό
- Αίσθημα καύσου
- Πλάκες που καλύπτονται απο λευκα-αργυρόχροα λέπια
- Πρησμένες αρθρώσεις
Όταν τα συμπτώματα είναι σε ύφεση αυτό δεν σημαίνει πως η ψωρίαση δεν θα επανέλθει.
Το μέγεθος της έντασης της νόσου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η έκταση που καταλαμβάνει, το είδος αλλά και η βαρύτητα συμπτωμάτων. Ενδεικτικά διαχωρίζεται σε:
- Ήπια ψωρίαση: Περιορίζεται σε ποσοστό λιγότερο από το 3% της επιφάνειας του δέρματος.
- Μέτρια ψωρίαση: Εκδήλωση ανάμεσα σε 3% με 10% της επιφάνειας του δέρματος.
- Σοβαρή ψωρίαση: Όλα τα περιστατικά με εμφάνιση ψωρίασης με πάνω από 10% στην επιφάνεια του δέρματος.
Τύποι Ψωρίασης
Ψωρίαση κατά πλάκας
Ερυθροδερμική ψωρίαση
Σταγονοειδής ψωρίαση
Φλυκταινώδης ψωρίαση
Οι βασικοί τύποι ψωρίασης ανάλογα με τη συχνότητα είναι:
O πιο συνηθισμένος τύπος, εκδηλώνεται στο 80 – 85% των περιστατικών, με χαρακτηριστικά συμπτώματα τις πυκνές και ερυθρές πλάκες στο δέρμα, συνοδεία κνησμού. Οι πλάκες εμφανίζονται κύρια στο τριχωτό της κεφαλής, τους αγκώνες και τα γόνατα. Τα συμπτώματά της μπορεί να τεθούν σε ύφεση αλλά και να επανεμφανιστούν χωρίς κάποιο συγκεκριμένο αίτιο.
Συνηθισμένος τύπος σε παιδιά και άτομα νεαρής ηλικίας, με χαρακτηριστικά συμπτώματα μικρές σταγονοειδείς κηλίδες στο δέρμα συνήθως στον κορμό. Ενδέχεται να εμφανίσει τα χαρακτηριστικά της ψωρίασης κατά πλάκας ή και να αυτοπεριοριστεί σε διάστημα λίγων μηνών.
Εμφανίζεται με συμπτώματα όπως ερυθρότητα, αίσθημα καύσου και φλύκταινες σε παλάμες και πέλματα αλλά κάποιες φορές σε όλο το σώμα. Είναι πιο συχνός τύπος σε ενήλικες και κυρίως γυναίκες. Η εμφάνιση σε όλο το σώμα είναι αρκετά σπάνια, αλλά όταν συμβεί απαιτείται άμεση νοσηλεία.
Από τους σπανιότερους τύπους, εκδηλώνεται σε μεγάλες περιοχές με ερυθρότητα αλλά και φολίδες, διαφορετικές όμως από την ψωρίαση κατά πλάκας. Ενδέχεται να παρουσιαστεί πυρετός και ρίγη ή υποθερμία και να συνοδεύεται από άλλες συννοσηρότητες (ηπατικές ή νεφρικές διαταραχές, καρδιακή δυσλειτουργία κ.α.).
Παρουσιάζεται σε περιοχές με πτυχές του δέρματος όπως μασχάλες, κάτω από τους μαστούς και μεσογλουτιαία περιοχή. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται ξηρότητα και ερυθρές κηλίδες.
Επηρεάζει τα νύχια των χεριών και ποδιών με εμφανή συμπτώματα είτε τη χαλάρωση της πλάκας των νυχιών είτε την πάχυνση αλλά και κάποιες φορές την αποκόλληση και χαρακτηριστικά “βαθουλώματα” στην επιφάνεια των νυχιών. Οι στατιστικές μελέτες δείχνουν μέχρι στιγμής πως περίπου οι μισοί ασθενείς με ψωρίαση θα εμφανίσουν ψωριασική ονυχία ή θα προηγηθεί της εμφάνισης κοινής ψωρίασης.
Επικοινωνία
Διάγνωση Ψωρίασης
Ο ιατρός πρώτα και κύρια θα προχωρήσει σε κλινική εξέταση ώστε καθοριστεί η ένταση της νόσου και η εξάπλωση των συμπτωμάτων για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Επικουρικά ενδέχεται να χρειαστούν εργαστηριακές εξετάσεις για να αποκλειστούν τυχόν άλλες παθήσεις ή επιπλέον επιβαρυντικοί παράγοντες και έπειτα σχεδιάζεται το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο για τον ασθενή.
Αντιμετώπιση Ψωρίασης
Οι τρόποι αντιμετώπισης συντελούν στη μείωση ή και εξαφάνιση των συμπτωμάτων στοχεύοντας τη φλεγμονή, καθώς η ψωρίαση δεν έχει οριστική θεραπεία. Όμως, ο κύριος στόχος είναι μια φυσιολογική καθημερινότητα για τον ασθενή, χωρίς ενοχλήσεις και χωρίς πόνο.
Υπάρχουν διάφορες διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές για την ψωρίαση, συμπεριλαμβανομένων τοπικής αγωγής (κρέμες & αλοιφές), συστηματικής αγωγής (φάρμακα & βιολογικοί παράγοντες) αλλά και επικουρικών όπως η Φωτοθεραπεία.
Τοπική Αγωγή
Κρέμες, αλοιφές & τοπικά σκευάσματα
Οι τοπικές θεραπείες, όπως τα κορτικοστεροειδή, ρετινοειδή, κερατολυτικά όπως το σαλικυλικό οξύ και τα ανάλογα βιταμίνης D, είναι μια κοινή επιλογή για την ψωρίαση στα χέρια ή τα πόδια.
Αυτές οι θεραπείες λειτουργούν μειώνοντας τη φλεγμονή και επιβραδύνοντας την ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος και συστήνονται σε ήπια έως μέτρια ψωρίαση.
Συστηματική Αγωγή
Φάρμακα από το στόμα & ενέσιμα
Σε μέτρια έως σοβαρή μορφή ψωρίασης, μπορεί να συνταγογραφηθούν φάρμακα όπως από του στόματος ρετινοειδή, ενέσιμη Μεθοτρεξάτη ή και ειδικά αντιβιοτικά.
Αυτά τα φάρμακα λειτουργούν στοχεύοντας συγκεκριμένα μέρη του ανοσοποιητικού συστήματος για τη μείωση της φλεγμονής αλλά και την επιβράδυνση της ανάπτυξης των κυττάρων του δέρματος.
Βιολογικοί Παράγοντες
Καινοτόμος Ανοσοθεραπεία
Μια σύγχρονη, επαναστατική μέθοδος συστηματικής αγωγής είναι η θεραπεία Βιολογικών Παραγόντων.
Πρόκειται για θεραπεία που συνήθως χορηγείται με υποδόρια ένεση σε μέτριες έως σοβαρές περιπτώσεις ψωρίασης και στοχεύουν συγκεκριμένα τμήματα του ανοσοποιητικού συστήματος καταστέλλοντας τη διαδικασία φλεγμονής αλλά με λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με τη χρήση άλλων συστηματικών θεραπειών.
Φωτοθεραπεία
Υπεριώδες φως
Βοηθητικά και υπό προϋποθέσεις ενδέχεται να συστηθεί ειδικά σχεδιασμένη Φωτοθεραπεία για τα χέρια και τα πόδια, που πραγματοποιείται με ελεγχόμενη έκθεση της περιοχής σε υπεριώδες φως.
Ωστόσο, η παρατεταμένη έκθεση στο υπεριώδες φως μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος, επομένως είναι σημαντικό να υπάρχει συνεννόηση και παρακολούθηση με τον εξειδικευμένο δερματολόγο για το πως θα ενταχθεί η Φωτοθεραπεία στο θεραπευτικό πλάνο είτε την κάνετε στο ιατρείο είτε στο σπίτι.
Ψωρίαση & τρόπος ζωής
Με τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές που υπάρχουν σήμερα και σε συνεργασία με εξειδικευμένο δερματολόγο, η διαχείριση της ψωρίασης μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση της ποιότητας ζωής των ατόμων που επηρεάζονται από την πάθηση. Όμως, η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, η διαχείριση των επιπέδων του στρες και η αποφυγή διεγερτικών και ερεθιστικών παραγόντων μπορούν όλα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της συνολικής ευεξίας!
Τα ευρήματα των ερευνών έχουν δείξει πως η διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής και η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό της σοβαρότητας της νόσου αλλά και στην ανακούφιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων.
Συχνές Ερωτήσεις
Η ψωρίαση είναι μια χρόνια, μη μεταδοτική αυτοάνοση νόσος που προσβάλλει κυρίως το δέρμα και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Όχι, η μετάδοση της ψωρίασης δεν είναι δυνατή καθώς ανήκει στα αυτοάνοσα νοσήματα.
Διαθέτουμε πολλαπλές επιλογές αντιμετώπισης της ψωρίασης. Με την κατάλληλη θεραπεία και διαχείριση, οι ασθενείς μπορούν να ζήσουν φυσιολογική, υγιή ζωή. Είναι σημαντικό να συνεργαστείτε στενά με έναν εξειδικευμένο Δερματολόγο για να αναπτύξετε ένα εξατομικευμένο σχέδιο θεραπείας που να λαμβάνει υπόψη τη σοβαρότητα της πάθησης και τυχόν άλλες ανησυχίες για την υγεία σας.
Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για την ψωρίαση, υπάρχουν διάφορες διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές που στοχεύουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Μαζί με τις ιατρικές θεραπείες, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν επίσης να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση της νόσου.
Η ενσωμάτωση συνηθειών υγιεινού τρόπου ζωής μπορεί να συμβάλει στη συνολική διαχείριση της ψωρίασης και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής. Εκτός από την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, η διαχείριση του άγχους είναι επίσης σημαντική για τη διαχείριση της νόσου. Το άγχος μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τα συμπτώματα της ψωρίασης, επομένως η εύρεση τρόπων μείωσης των επιπέδων στρες μπορεί να είναι ευεργετική. Επιπλέον, η αποφυγή διεγερτικών και ερεθιστικών παραγόντων όπως ορισμένα τρόφιμα ή σκληρά σαπούνια μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων.